วิธีการเลี้ยงลูกสุนัข ลูกหมาแรกเกิด สุนัขเพิ่งเกิด

ก่อนอื่นต้องเข้าใจธรรมชาติของลูกหมาแรกเกิด ว่าระบบร่างกายของเจ้าตัวน้อยเหมือนและต่างไปจากหมาโตอย่างไร หากแยกแยะความแตกต่างตรงนี้ได้ย่อมสามารถสังเกตดูได้ว่า ลูกหมามีความผิดปรกติใดหรือไม่ในระยะ 36 ชั่วโมงแรกหลังการเกิด ซึ่งเป็นช่วงเวลาที่ร่างกายลูกหมาต้องปรับตัวมากที่สุด ไม่ว่าจะเป็นระบบหายใจ ระบบไหลเวียนโลหิต ตับ ไต เป็นการเริ่มต้นวงจรชีวิตที่ต้องทำด้วยตัวมันเองหลังจากพึ่งพาแ ม่ขณะอยู่ในท้องมานานแล้ว

          ลูกหมาเป็นปรกติดีหรือไม่นั้นต้องหมั่นดูแลอย่างต่อเนื่องจนมั่ นใจว่าลูกหมาตัวนั้นปลอดภัย เบื้องต้นเมื่อเห็นว่ามีลูกหมาค่อยๆ โผล่ออกจากร่างกายของแม่หมาแล้ว ให้จัดการตัดสายสะดือ แล้วเช็ดตัวลูกหมาเพื่อเอาน้ำคร่ำและเศษเลือดออกจนสะอาด จากนั้นเริ่มการสำรวจดูก่อนว่าสัตว์มีสภาพร่างกายที่ปรกติไหม เริ่มจากการตรวจดูจากภายนอกก่อนว่าอวัยวะของสัตว์มีจำนวนครบและ มีลักษณะสมบูรณ์หรือไม่ เช่นว่ามี ตา หู จมูก ปาก ขา เท้า หาง อวัยวะเพศและรูทวาร ครบและสมบูรณ์ไหม แล้วอย่าลืมเปิดปากสังเกตดูเพดานปากของเค้าด้วย เพราะลูกหมาบางตัวอาจมีอาการเพดานปากโหว่

         นอกจากใส่ใจเรื่องร่างกายลูกสัตว์แล้ว พฤติกรรมเป็นเรื่องสำคัญที่เราต้องเข้าใจด้วย เช่นว่า ลูกหมาแรกเกิดยังเดินไม่ได้ หูไม่ได้ยิน ตามองไม่เห็น การรับรู้ต้องอาศัยประสาทสัมผัสที่ผิวหนัง รับรู้ความร้อน ความหนาว ความเย็น และความอบอุ่น สัญชาตญาณจะผลักดันให้มันกลิ้งตัวเข้าไปซุกในส่วนที่อบอุ่น เช่นเต้านมของแม่สัตว์ เพราะในขณะนั้นเต้านมแม่หมาจะมีอุณหภูมิที่สูงขึ้นและบริเวณช่อ งท้องส่วนนั้นสามารถกกให้ความอบอุ่นแก่ลูกได้ จากนั้นมันจะเริ่มดูดนมของแม่หมา ถ้าสังเกตแล้วพบว่ามีลูกหมานอนอยู่นิ่งๆ ไม่เคลื่อนตัวเข้าหาแม่หมา หรือในทางตรงข้ามแม่สัตว์ไม่กกและคาบออกไปให้ไกลตัว ; ทีนี้เป็นหน้าที่ของท่านล่ะที่ต้องรีบนำลูกสุนัขตัวนั้นมาดูแลเ อง ดูว่าเค้ามีปัญหาอะไรหรือไม่ เช่น อุณหภูมิร่างกายต่ำลงตัวเย็นไหม หายใจได้เบาและช้าลงกว่าปรกติไหม ถ้าพบอาการที่ว่าต้องรีบพาไปให้สัตวแพทย์ช่วยเหลือโดยด่วน ;



            ควรรู้ไว้ครับว่า ลูกหมาแรกเกิดถึงอายุ 6 วัน มีอัตราการหายใจที่ต่ำครับ เฉลี่ยที่ 12 ครั้งต่อนาที เมื่ออายุได้ 7-35 วัน อัตราการหายใจที่เพิ่มขึ้นอยู่ที่ 20-30 ครั้งต่อนาที และเมื่อมากกว่า 35 วันจะอยู่ที่ 15-30 ครั้งต่อนาที ส่วนอุณหภูมิของร่างกายสัตว์แรกเกิดจนถึงอายุ 14 วัน อยู่ที่ 94-99 องศาฟาเรนไฮต์ เมื่ออายุได้ 15-28 วัน อุณหภูมิร่างกายของลูกหมาจะสูงขึ้นอยู่ที่ 97-100 องศาฟาเรนไฮต์ และเมื่ออายุได้ 35 วันจะมีอุณหภูมิที่ 101.5 องศาฟาเรนไฮต์ สรุปว่าสัปดาห์แรกของการมีชีวิตของลูกหมานั้นร่างกายไม่สามารถร ักษาความร้อนไว้ได้ หมาจะตัวเย็นได้ง่ายมากถ้าไม่มีแม่หมากกให้ความอบอุ่น ลูกหมาบางตัวที่มีความผิดปรกติในเรื่องการกินอาหาร ร่างกายจะเย็นลงด้วยเช่นกันเนื่องจากไม่มีการเผาผลาญพลังงานให้ ได้ความร้อนออกมาตามปรกติ การที่อุณหภูมิลดต่ำลงเป็นเรื่องน่าอันตรายมาก สัตว์จะตายจากภาวะดังกล่าวได้

ดูแลลูกหมาแรกเกิดอย่างไร ถ้าเกิดมาแล้วแม่หมาเลี้ยงดูอย่างดี กกลูกเป็น มีน้ำนมให้ลูกกิน กรณีนี้ไม่มีปัญหา เราดูแลอยู่ห่างๆ ได้ เพียงแต่ต้องชั่งน้ำหนักลูกหมาในวันแรกไว้ด้วย เพราะว่าน้ำหนักตัวจะบอกเราว่าลูกหมามีร่างกายเจริญเติบโตเพิ่ม ขึ้นหรือไม่ เมื่อชั่งและจดบันทึกแล้วก็ควรทำสัญลักษณ์ไว้ด้วยจะได้ไม่สับสน ว่าตัวไหนเป็นตัวไหน ปรกติแล้วเมื่อระยะเวลาผ่านไป 7-8 วันน้ำหนักตัวของลูกหมาจะเพิ่มขึ้นหนึ่งเท่าตัวของน้ำหนักตัวแร กเกิด ถ้าไม่เพิ่มหรือลดลงนี่ล่ะน่าตกใจครับ เพราะนั่นแสดงว่าหมามีอัตราการเจริญเติบโตที่ผิดปรกติแล้ว ; ทีนี้ต้องมาวิเคราะห์สาเหตุกันแล้วครับ

ปัญหาของลูกหมาแรกเกิด มีแตกต่างกันไปตามสภาวการณ์ของสัตว์ครับ กรณีที่เกิดจากแม่หมา เช่น ไม่ยอมเลี้ยงลูก หรือไม่มีน้ำนมให้กิน หรือมีพฤติกรรมที่ผิดปรกติเช่นรังเกียจลูกตัวเอง กินลูกตัวเอง หากเป็นกรณีที่กล่าวมาเราต้องติดตามดูแลอย่างใกล้ชิดโดยเฉพาะใน ช่วงวันแรกๆ ถ้าเกิดจากแม่หมาไม่เลี้ยงลูก ไม่กก ไม่ยอมให้นม เราต้องทำหน้าที่เลี้ยงดูลูกหมาแทนแล้วครับ การให้นมเป็นสิ่งสำคัญมาก เราต้องหาขวดนมและจุกนมที่มีขนาดพอเหมาะพอเจาะกับปากของลูกสัตว ์ เจ้าตัวน้อยก็จะได้ดูดกินอย่างสะดวก หลังจากกินนมอิ่มอย่าลืมเอาสำลีชุบน้ำอุ่นเช็ดอย่างเบามือบริเว ณอวัยวะเพศและรูทวารจะได้ช่วยกระตุ้นระบบการขับถ่าย เมื่อลูกหมากินอิ่มดี ขับถ่ายปรกติทำให้นอนหลับสบาย

กรณีที่เกิดจากลูกหมาเองผิดปกติ เช่น เกิดมามีรูปร่างผิดปรกติ อวัยวะไม่ครบ มีน้ำหนักตัวเบากว่าปรกติ ไม่มีแรงดูดนม หรือมีอุณหภูมิร่างกายที่ต่ำตัวเย็น เหล่านี้ผิดปรกติเช่นกัน ควรรีบพาลูกหมาไปให้คุณหมอช่วยเหลือโดยด่วนครับ



        กรณีที่เกิดจากสิ่งแวดล้อม ส่งผลเสียต่อตัวลูกหมาได้ เช่น อากาศโดยรอบหนาวเย็น หรือช่วงนี้ที่ฝนตกและมีความชื้นสูง อากาศเย็นนั้นจะส่งผลต่อลูกสัตว์ได้โดยตรง เพราะตัวเค้าจะเย็นตามบรรยากาศโดยรอบได้เนื่องจากลูกหมายังไม่ส ามารถรักษาอุณหภูมิร่างกายไว้ได้ ดังนั้น การทำรังออกลูกของแม่หมาจึงสำคัญ สถานที่ที่เหมาะสมคือ ที่อบอุ่น ลมไม่โกรก และปราศจากสิ่งรบกวนความสงบ ความสะอาดเป็นเรื่องสำคัญอีกข้อหนึ่งเนื่องจากลูกหมาแรกเกิดมัก มีน้ำคร่ำ เลือด เปื้อนเนื้อเปื้อนตัว ถ้าเราไม่เช็ดทำความสะอาดแล้วความเลอะเทอะนั่นล่ะครับจะเป็นตัว เพาะเชื้อโรคอย่างดี ทำให้ลูกหมาเกิดปัญหาป่วยเป็นโรคได้ เช่น โรคผิวหนังอักเสบเป็นตุ่มหนอง หรือตัวแม่หมาอาจเป็นโรคเต้านมอักเสบ ซึ่งหากเป็นเช่นนั้นจริงก็ส่งผลต่อตัวลูกสัตว์เพราะทำให้ท้องเส ียและอาจตายได้ง่ายๆ กล่าวโดยรวม คอกของแม่หมาต้องสะอาด แห้ง และไม่มีมูลของเค้าถ่ายเรี่ยราด วัสดุที่บุรองพื้นต้องหมั่นเปลี่ยนหรือทำความสะอาดอยู่เสมอ ป้องกันไว้ก่อนดีกว่า

หากลูกหมาเกิดมาสกปรกและเลอะเทอะมาก เจ้าของพยายามเช็ดด้วยผ้าขนหนูแล้วก็ยังไม่ออก เราสามารถใช้น้ำอุ่นพรมพร้อมกับเช็ดตัวเพื่อชะเอาสิ่งสกปรกออกไ ด้ เพราะน้ำอุ่นจะไม่ทำให้เกิดปัญหาลูกหมาป่วยเป็นไข้ หรือมีการสูญเสียความร้อนออกจากร่างกายไป และที่สำคัญจับแม่หมาล้างตัวทำความสะอาดด้วยครับ เพราะหากแม่หมาเนื้อตัวสกปรกนี่ล่ะจะเป็นสาเหตุสำคัญที่นำโรคภั ยไข้เจ็บมาสู่เจ้าตัวน้อยแสนน่ารักของเรา

www.dogthailand.net